VIERHOUTEN – De boerderij ,de Jonge Stee’ aan de Plaggeweg in Vierhouten heeft al de status van Rijksmonument, maar nu is ,de Jonge Stee’ ook officieel een landgoed in de zin van de Natuurschoonwet uit 1928. De boerderij stamt al uit 1819 en de wagenschuur is een gemeentelijk monument. Daarnaast staat een groot aantal bomen op de gemeentelijke lijst van monumentale bomen. Wat een rijkdom aan natuur en het is dan ook terecht dat aan dit gehele terrein de officiële status van landgoed is toegekend. Eigenaren Carla Kuijpers en Gerard Peters zijn dan ook met recht trots op deze erkenning.
In 2009 zijn de eerste plannen gemaakt door Landschapsbeheer Gelderland en de gemeente Nunspeet voor de inrichting van het gebied aan de oostzijde van de Plaggeweg, daar waar destijds een kerstbomenplantage lag. Het doel was om het gebied landschappelijk terug te brengen naar de staat van het ontstaan van de boerderij (rond 1850). In 2009 is begonnen met het inplanten van hakhoutbosjes, houtwallen, wilde hagen en bomen langs de oprit en in het weiland. Inmiddels is de laatste haag al weer een jaar geleden gepland en is een graanakker met haver ingezaaid. Ook de bestaande monumentale bomen rondom de boerderij en langs de oprit zijn in de loop der jaren goed onderhouden. De oudste boom op het landgoed, een monumentale eik, van meer dan 150 jaar, heeft in 2020 een speciale behandeling gekregen door middel van een voedselinjectie in het wortelgestel. Voor komend najaar staat nog de aanleg van beplanting langs de graanakker, het poten van een grensboom en de aanleg van een boomgaard op de planning. Daarna zijn de werken na veertien jaar afgerond.
Onderhoud erg belangrijk
Eigenaren Carla Kuijpers en Gerard Peters hebben het hele jaar hun handen vol aan het onderhoud. Zij worden daarin bijgestaan door Robert Peters als facilitair medewerker en Henk Kwakkel voor het onderhoud van het buitenterrein. Carla Kuijpers:,,Het zijn van een landgoed betekent dat je het landgoed in stand moet houden en goed moet onderhouden. De staat van het landgoed wordt regelmatig gecontroleerd door overheidsinstanties. Zo moeten wijzigingen in aanplant officieel worden gemeld en goedgekeurd. Het onderhoud is zeer intensief en met de steun van het team doen we dit met veel liefde en passie en zijn we het hele jaar dagelijks in de weer”.
Aandacht voor biodiversiteit
Alle beplanting op het landgoed is gericht op het versterken van de biodiversiteit in het gebied. Zo hebben alle inheemse planten in de hagen en in de hakhoutbosjes achtereenvolgende bloeitijden om de bijen, hommels en vlinders zo veel mogelijk voedsel te bieden. Er staat sleedoorn, esdoorn, meidoorn, ribes, en wilde roos. Naast 700 rozen bevinden zich in de tuin in 98 soorten talloze bijen- en vlinderplanten. Langs de akkerrand zijn onlangs bloemen ingezaaid. De bermen worden binnenkort door de gemeente ingezaaid met bloemen. Het maaibeheer van de weiden is erop gericht om in een lange periode voedsel te bieden voor insecten en vogels. De vogels hebben ruim baan op ,de Jonge Stee’ en overal is nestgelegenheid. Carla:,,We zien hier regelmatig mussen, koolmezen, pimpelmezen, staartmezen, merels, houtduiven, roodborstjes, spechten, vink, boomklever, lijster en eksters. Zelfs in de stallen huizen elke zomer diverse zwaluwpaartjes en jaarlijks keert in de wagenschuur ook de kerkuil terug en vliegen na verloop van tijd de jongen uit”.
De boerderij de Jonge Stee
De Jonge Stee is van oorsprong een Veluwse hallenboerderij. Op de gevel staat het jaartal 1819. In de boerderij bevindt zich een deurtje op basis waarvan wordt vermoed dat de boerderij al in 1650 bestond. In de heerd, de woonkamer, is nog altijd een schouw aanwezig met prachtige tegelplateaus. Aan stokken die over de dwarsbalken in het plafond naast de schouw werden gelegd, werd vroeger het gerookte vlees opgehangen. Ter herinnering hieraan liggen er nog altijd enkele stokken tussen de balken. Vlees hangt er echter niet meer. Hoewel de bedsteden zijn verwijderd bevinden zich in de woonkamer nog altijd twee bedsteedeuren. Een ander leuk detail in de woonkamer is een kleine trap die naar de vroegere ,meidenkamer’(opkamer) loopt. De ,meidenkamer ligt verhoogd t.o.v. de woonkamer en werd vroeger bewoond door de meiden die in dienst waren van de boer. De ruitjes in de meidenkamer waren zo klein om daarmee te voorkomen dat er ’s nachts mannelijk bezoek naar binnen zou kunnen klimmen.
Rondom de boerderij staan enkele karakteristieke bijgebouwen. Het meest opvallend is de grote landbouwschuur die op de gemeentelijke monumentenlijst staat. Verder staan er nog een oud bakhuisje, een oude schaapskooi (tegenwoordig vakantiewoning) , een vierroedige-en een éénroedige hooiberg. In 2007 zijn paardenstallen gerealiseerd en is ook de boerderij ingrijpend gerestaureerd en verbouwd. In 2009 is de chaletwoning met bijbehorend terrein aangekocht. Het historisch erf is hierdoor sinds zestig jaar weer compleet. ,De Jonge Stee’ is de laatste boerderij in Vierhouten die aan de buitenzijde nog vrijwel geheel in oude staat verkeert. De boerderij ligt op een terrein van 5 ha en het gehele boerenerf is dus een Rijksmonument. Het landgoed zal een aantal dagen per jaar worden opengesteld voor publiek.
Op het terrein bevinden zich paardenstallen en twee vakantiewoningen. Eén vakantiewoning (de gerestaureerde schaapskooi) is geschikt voor 2-4 personen. De andere vakantiewoning is een chalet met twee verdiepingen, geschikt voor 2-6 personen. Voor meer informatie zie www.dejongestee.nl.
Door AG, foto’s Bram van de Biezen.
